-
1 norm|a
f 1. (zasada) (społeczna, polityczna, ekologiczna, kulturowa) norm; (moralna, etyczna, językowa) standard zw. pl- normy zwyczajowe a. społeczne social norms- (znacznie) odbiegający od normy (very) different from the norm- stosować się do ustalonych norm to comply with commonly accepted norms a. standards- to stało się normą it has become the norm- to jest niezgodne z tym, co uznajemy za normę it is deviation from what we consider the norm2. (wzór) (technologiczna, produkcyjna, przemysłowa) standard, the norm- być powyżej/poniżej normy to be below/above a standard- ustalać normy to establish a. set standards- wprowadzono jednolite normy druku uniform printing standards have been introduced- norma pracy workload- norma prawna Prawo legal norm- norma techniczna Techn. technical standard■ wrócić/powracać do normy to be/be getting back to normalThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > norm|a
-
2 zwyczajowy
adj* * *a.customary; prawo zwyczajowe ( niepisana norma prawna) custom; ( ogół niepisanych norm prawnych) custom law.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zwyczajowy
-
3 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
4 prawn|y
adj. 1. (dotyczący prawa) [akt] legislative; [norma, porada, sankcja, formalności, kodeks] legal; (legalny) [właściciel] lawful książk., rightful książk.; legal- czynności a. działania prawne legal proceedings- osoba prawna a legal entity- kruczek prawny a (legal) loophole2. (zajmujący się prawem) [biuro, kancelaria, wydział] law attr., legal- nauki prawne (prawoznawstwo) jurisprudenceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prawn|y
См. также в других словарях:
norma — ż IV, CMs. normamie; lm D. norm 1. «ustalona, ogólnie przyjęta zasada; reguła, przepis, wzór; w etyce: zasada postępowania, dyrektywa wyznaczająca obowiązek określonego zachowania się w danej sytuacji przez odwołanie się do odpowiednich ocen i… … Słownik języka polskiego
sankcja — ż I, DCMs. sankcjacji; lm D. sankcjacji (sankcjacyj) 1. praw. «konsekwencje prawne (np. kara pozbawienia wolności, odszkodowanie), jakie powinny być zastosowane przez organy państwowe wobec osób, których zachowanie nie było zgodne z obowiązującą… … Słownik języka polskiego
ПЕТРАЖИЦКИЙ — Лев Иосифович [13(25).4,1867, Кол лонтаево Витебской губ., 15.5.1931, Варшава], социолог и правовед, основатель психологич. школы права. По национальности поляк. В 1898 1918 руководил кафедрой энциклопедии и истории философии права в… … Философская энциклопедия
fakt — m IV, D. u, Ms. faktkcie; lm M. y «to, co zaszło lub zachodzi w rzeczywistości; zdarzenie, zjawisko; określony stan rzeczy» Fakt historyczny, naukowy, społeczny. Dziwny, niezwykły fakt. Coś jest faktem dokonanym. Coś stało się faktem. Trzymać się … Słownik języka polskiego
prawo — I n III, Ms. prawowie; lm D. praw 1. zwykle blm «ogół przepisów, norm prawnych regulujących stosunki między ludźmi danej społeczności, określających zasady ich postępowania lub zawierających zakazy, których naruszenie zagrożone jest karą;… … Słownik języka polskiego
stosunek — m III, D. stosuneknku, N. stosuneknkiem; lm M. stosuneknki 1. «zależność, związek między różnymi rzeczami, osobami, pojęciami itp., zestawionymi ze sobą; relacja, proporcja» Stosunek ilościowy. Stosunek równości. Stosunek pokrewieństwa,… … Słownik języka polskiego
urzędowy — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, urzędowywi {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mający związek z urzędem, dotyczący pracy urzędu, wydany przez urząd, nadany z urzędu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pismo urzędowe. Dokument… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
prawny — prawnyni 1. «dotyczący prawa, stanowiący prawo, obowiązujący według prawa, określony prawem, zgodny z prawem; legalny» Akt, nakaz, kodeks prawny. Norma, sankcja prawna. Opieka, porada, umowa prawna. Prawny właściciel nieruchomości. ∆ Czynność… … Słownik języka polskiego
legalizować — ndk IV, legalizowaćzuję, legalizowaćzujesz, legalizowaćzuj, legalizowaćował, legalizowaćowany «nadawać moc prawną, zatwierdzać; uznawać za ważne, zgodne z prawem, z jakąś normą; uwierzytelniać, uprawomocniać» Legalizować uchwałę, dekret. ‹z łac.› … Słownik języka polskiego
legalizować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, legalizowaćzuję, legalizowaćzuje, legalizowaćany {{/stl 8}}– zalegalizować {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Ia {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} nadawać określony status prawny, moc prawną;… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
obowiązywać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. 3. os ndk Ib, obowiązywaćzuje, obowiązywaćywał {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} być czyimś obowiązkiem, normą, zasadą, której musi się lub trzeba przestrzegać : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień